موفقیت در کنکور کارشناسی ارشد مستلزم علاقه، برنامه ریزی و پشتکار است. در این نوشتار به نکاتی اشاره خواهم کرد که توجه به آنها، احتمال قبولی شما در مقطع کارشناسی ارشد را افزایش خواهد اد.
اولین نکته داشتن هدف برای ادامه تحصیل است. ورود به تحصیلات تکمیلی نیازمند انگیزه قوی و آینده نگری است. بنا بر این اول باید بتوانیم خودمان را قانع کنیم که الف ـ به رشته ی مورد نظر علاقه داریم و ب ـ ادامه تحصیل ما هدفمند و بر اساس یک بینش آینده نگرانه صورت می گیرد.
نکته دوم انتخاب درست رشته تحصیلی است. بیشتر دانشجویان کارشناسی فکر می کنند که حتما" باید در رشته ی مقطع کارشناسی ادامه تحصیل دهند؛ اینطور نیست. شما با رشته کارشناسی زیست شناسی، می توانید در مقطع کارشناسی ارشد، جامعه شناسی بخوانید. البته برای ورود به رشته های پزشکی محدودیت هایی وجود دارد. به هر حال آنچه مسلم است اینکه، باید خودمان را برای دروس کارشناسی ارشد رشته ی انتخابی آماده کنیم و بدون شک، تغییر رشته از کارشناسی به ارشد، مستلزم صرف زمان و انرژی بیشتری خواهد بود. باید تنها در صورتی به تغییر رشته فکر کنیم که:
الف ـ به رشته ای که در مقطع کارشناسی خوانده ایم، بی علاقه شده باشیم
ب ـ اطلاعات کافی از محتوای درسی و مسیر شغلی رشته کارشناسی ارشد مورد نظر کسب کرده باشیم.
اکنون که هدف مشخصی داریم و رشته کارشنارسی ارشد را نیز با آگاهی و پژوهش قبلی انتخاب کرده ایم، زمان آن فرا رسیده است که راهکارهای مدیریتی آزمون را به کار ببندیم:
الف ـ راهکار اول این است که دانشگاههایی را که ارشد و یا دکتری رشته خودمان در آنجا دایر است، بشناسیم. زیرا معمولا" دانشگاههای برتر هر رشته، طراح سوال هستند. مثلا" طراحی سوالات مجموعه علاوم اجتماعی عمدتا" بر عهده اساتید دانشگاههای تهران، علامه و شهید بهشتی است. پس داوطلبان رشته های علوم اجتماعی باید منابع مهم دروس امتحانی کارشناسی ارشد را از این دانشگاهها به دست آورند.
ب ـ پس از شناسایی و تهیه منابع مهم از دانشگاههای طراح سوال، باید دروس را بر حسب ضرایب و تعداد منابع مرتب کنیم. مثلا" اگر هر دو درس روش تحقیق و حوزه های جامعه شناسی ضریب 2 داشته باشند، درس روش تحقیق اهمیت بیشتری دارد زیرا منابع آن کمتر و استاندارد تر از منابع حوزه های جامعه شناسی است. به طور خلاصه باید بیشتر وقت را صرف درسی بکنیم که ضریب بیشتر و منابع کمتری دارد. البته نبابد هیچ درسی را کنار گذاشت.
ج ـ پس از مرتب کردن دروس بر اساس ضریب و تعداد منابع، نوبت آن است که برنامه ی مطالعاتی خود را بر اساس سختی محتوا تنظیم کنیم. مثلا" درس آمار نیاز به وقت بیشتری دارد تا درس روش تحقیق. بنابر این اگر هفته ای 4 ساعت برای روش تحقیق وقت گذاشته باشیم، بهتر است برای امار حداقل 6 ساعت در هفته اختصاص دهیم.
د ـ تا اینجا منابع مهم را شناختیم، دروس را بر اساس ضرایب و تعداد منابع اولویت بندی کردیم و زمان کافی برای هر یک از آنها اختصاص دادیم. اکنون نوبت مطاله مداوم آنهاست. هر کس برای مطالعه روش خاصی دارد، با این حال یکی از روش های موثر خلاصه کردن و برجسته نمودن نکات مهم در منبع مورد نظر است؛ ابتدا بهتر است یکبار منبع آزمون را سریع مرور کنیم تا کلیات آن در ذهنمان جا بیفتد. بار دوم دقیق تر مطالعه می کنیم و زمانبندی را به گونه ای تنظیم می کنیم که تا یکی دو ماه مانده به امتحان، دست کم یک بار منابع را مطالعه کرده و نکات مهم را یادداشت یا علامت گذاری نموده باشیم.
ه ـ خیلی از دانشجویان در آزمون کارشناسی ارشد با کمبود وقت مواجه می شوند. تنطیم وقت یک مهارت مدیرتی است که با تست زدن به دست می آید. بنابر این ضرورت دارد تست های سال گذشته را تهیه کنیم و تمرین تست زنی را انجام دهیم. این تمرین دو کارکرد مهم دارد : کسب توانمندی در مدیریت زمان و آشنایی با نمونه سوالات آزمون.
پس از مطالعه منابع و تمرین تست زنی، فقط کافی است تا یکی دو روز مانده به آزمون، نکات کلیدی را مرور کنیم. اگر تصمیصم گرفته اید که در کنکور کارشناسی ارشد شرکت کنید، تابستان زمان مناسبی برای برنامه ریزی و مطالعه دروس است. پس زمان را از دست ندهید.
معرفی برخی از منابع آزمون کارشناسی ارشد علوم اجتماعی(با تاکید بر جامعه شناسی)
مجموعه علوم اجتماعی منابع متعددی دارد که در ذیل بخشی از آنها معرفی شده است. برای اطلاعات بیشتر می توانید اینجا را هم ببینید اما مجددا"تاکید می شود که مراجعه حضوری به گروه های علوم اجتماعی تهران، علامه و شهید بهشتی بهتر است.
روش تحقیق و آمار:
ـ پيمايش در تحقيقات اجتماعي / دواس، ترجمة هوشنگ نايبي
ـ روش های تحقیق در علوم اجتماعی(ج 1 و 2) ارل ببی/ترجمه رضا فاضل
ـ روشهاي تحقيق در علوم اجتماعي (جلد اول) / دكتر ساروخاني
ـ کندوکاوها و پنداشته‌ها ، دکتر رفیع‌پور
ـ درآمدی بر کاربرد آمار در تحقیقات اجتماعی، ترجمه یحیی علی بابایی
نظریه ها:
ـ نظريه‌هاي جامعه شناسي در دوران معاصر، ريتزر، ترجمه محسن ثلاثي
- نظريه‌هاي جامعه‌شناسي، دكتر تقي‌‌آزاد ارمكي، انتشارات سروش
- جامعه‌شناسي، گيدنز، ترجمه حسن چاوشیان
- جزوه نظريه‌هاي جامعه‌شناسي، دكتر عبداللّهي، دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه علامه طباطبائي
زبان تخصصی:
- چکیده کتاب (Horton) ـ جزوه زبان تخصصی ۲ دکتر توکل، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
- واژه نامه‌های انتهای کتاب جامعه شناسی آنتونی گیدنز، ترجمه منوچهر صبوری یا چاوشیان
ـ زبان تخصصی 2 و 1 علوم اجتماعی، دکتر جعفر سخاوت، انتشارات دانشگاه پیام نور
حوزه های جامعه شناسی:
1ـ جزوة جامعه‌شناسي شهري / دكتر صديق سروستاني
1ـ جزوة جامعه‌شناسي شهري / دكتر صديق سروستاني
2ـ جزوة جامعه‌شناسي انحرافات/ دكتر صديق سروستاني
3ـ جامعه‌شناسي انحرافات / دكتر سخاوت
4ـ جزوه جامعه‌شناسي صنعتي / دكتر صديق سروستاني
5ـ جامعه‌شناسي ارتباطات/ دكتر ساروخاني
6ـ جامعه‌شناسي خانواده / دكتر ساروخاني
7ـ جامعه‌شناسي پزشكي / دكتر توكل
8ـ جامعه‌شناسي روستايي/ دكتر وثوقي
9ـ جامعه‌شناسي روستايي / دكتر ازكيا
10ـ جامعه‌شناسي توسعه / دكتر ازكيا
11ـ جامعه‌شناسي توسعه و توسعه نيافتگي / دكتر ازكيا
12ـ جزوة روانشناسي اجتماعي / دكتر محسني تبريزي
13ـ جزوة جامعه‌شناسي انقلاب / دكتر پناهي (دانشگاه علامه)
14ـ انقلاب و بسيج سياسي / دكتر بشيريه
15ـ تئوري‌هاي انقلاب / استانفورد كوهن، ترجمة عليرضا طيب
۱۶ـ تغييرات اجتماعي / گي، روشه ، ترجمة دكتر وثوقي
17ـ جامعه‌شناسي سازمان‌ها/ آقاي صبوري
18ـ جامعه‌شناسي كار و شغل / دكتر توسلي
19ـ جزوة جامعه‌شناسي آموزش و پرورش / دكتر توسلي
20- جامعه‌شناسي آموزش و پرورش/ دكتر علاقه‌بند
21ـ جامعه‌شناسي سياسي / دكتر بشيريه
۲۲جامعه‌شناسي ادبيات / دكتر كتبي
23ـ قشربندي اجتماعي/ دكتر ملك، انتشارات پيام‌نور
24ـ جامعه‌شناسي/ گيدنز
